Қос сөздер (Удвоенные слова)

Қос сөздер – екі сөздің бір-бірімен қосарлануы немесе бір сөздің қайталануы арқылы жасалып, бір лексикалық мағына беретін сөздер. Қос сөздер дефис арқылы жазылып, бір-бірімен салаласа байланысады.
(Удвоенные или парно-повторные слова — слова, которые пишутся через дефис, связаны между собой сочинительной связью и имеют одно лексическое значение).

Қос сөздердің ерекшеліктері (Особенности парно-повторных слов)

Ниже идут особенности в такой последовательности:

Сөз құрамы (Строение слова)
Лексикалық мағына (Лексическое значение)
Мысалдар (Примеры)

1. Бір сөздің қайталануы.  (повтор одного слова)

Көптік мағына. (значение множественности)

қора-қора, төбе-төбе, лас-лас

2. Екі түрлі сөздің қайталануы.  (состоит из двух слов)

Жалпылық мағына. (общее значение)

ата-ана, жақсы-жаман, екі-үш

3. Екі түрлі сөздің қайталануы.  (состоит из двух слов)

Қомсыну, менсінбеу мағыналары. (значение пренебрежения)

көйлек-көншек, ет-мет, шай-пай, ескі-құсқы

4. Мағынасыз екі сөздің қайталануы.  (повтор двух слов без значений)

Мезгілдік, тездік мағыналары. (временное значение)

анда-санда, оқта-текте, зым-зия

5. Күшейткіш буындардың қосарлануы.  (добавление усилительных слогов)

Күшейткіш мағына. (значение усиления)

әп-әдемі, жап-жақсы, үп-үлкен

6. Еліктеу сөздердің қосарлануы.
(удвоение подражательных слов)

Күшейткіш мағына.
(значение усиления)

сарт-сұрт, жылт-жылт,
сырт-сырт, шақыр-шұқыр

7. Екі жағында мәнді сөздердің қайталануы.
(повтор слов,имеющих значение)

Жинақтық мағына.
(собирательное значение)

ағайын-туған, дос-жар

Қос сөздердің екі түрі болады: 1. Қайталама қос сөздер 2. Қосарлама қос сөздер
(Парно-повторные слова бывают двух видов: 1. Повторные слова 2. Удвоенные слова)
Қайталама қос сөздер бір сөздің қайталануы арқылы жасалады. Олардың сыңарлары қосымшасыз да, қосымшамен де қайталана береді.
(Повторные слова – это повторение одного и того же слова. Их пары могут иметь или не иметь аффиксы). Мысалы: жалп-жалп, үйден-үйге, көзбе-көз, тау-тау т.б.
Қосарлама қос сөздер –екі сыңары екі түрлі болып келеді. Қосарлама қос сөздер мағынасы жақын сөздерден жасалады.
(Удвоенные слова – это связанные друг с другом разные слова, но близкие по значению).
Мысалы: ата-ана, ел-жұрт, құрал-сайман т.б.

0 голосов

Добавить комментарий

Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *