Фонетикалық талдаудың сызбасы (схема фонетического разбора)
1. Айтылу,жасалу,жазылу жолдарына қарай (по способу образования)
а) жуан (твердый)
б) жіңішке (мягкий)
в) аралас (смешанный) буынды сөздер.
2. Буын (слог):
а) ашық буын (открытый слог)
б) тұйық буын (прикрытый слог)
в) бітеу буын (закрытый слог)
3. Тасымал (перенос)
4 Екпін (ударение)
5. Буын үндестігі (слоговой сингармонизм)
6. Дыбыс үндестігі (звуковой сингармонизм):
а) ілгерінді ықпал (прогрессивная ассимиляция)
б) кейінді ықпал (регрессивная ассимиляция)
в) тоғыспалы ықпал (прогрессивно-регрессивная ассимиляция)
Мысалы: Батырлар
1.жуан буынды сөз.
2. үш буын, бір ашық буын, екі бітеу буын.
3.сөзді буын жігіне сәйкес тасымалдауға болады.(ба-тыр-лар)
4.екпін –лар- буынына түседі.
5.буын үндестігі бар. тыр+лар – жуан буынға жуан қосымша.
6.дыбыс үндестігі бар: батыр – лар –ілгерінді ықпал.
Өйткені –р-үнді дыбыс, -л-үнді дыбысты талап етеді.